2012/12/09

Bada beste biderik


HAY ALTERNATIVAS, el libro de Vicenç Navarro, Juan Torres López y Alberto Garzón, con prólogo de Noam Chomsky, que sus autores ponen en libre circulación porque la editorial Aguilar se echó atrás en el último momento. Si te gusta, ¡Pásalo! Dice cosas como: - Que la crisis mundial es lo que ya sabemos todos: terrorismo financiero. - Que España es el único país de la OCDE en donde los salarios reales no han crecido en los últimos 15 años. - Que hace 20 años, la diferencia salariales entre Directivos y asalariados era de 10-20 veces superior y ahora es hasta 100-200 veces superior. - Que los paises que están soportando bien la crisis son los países del norte de Europa, donde los servicios sociales ocupan un 25% y en España solo un 9%, y estos servicios sociales se financian, por ejemplo, con la política fiscal de Suecia. - Que por lo tanto, cuando nos dicen que hay que reducir el gasto público, y reducir los sueldospara generar riqueza y empleo, es todo lo contrario, y eso lo explica con todo lujo de detalles el libro. - Que la diferencia entre Suecia y España es que allí los ricos pagan los impuestos, y aquí solo pagan los trabajadores con nómina, pero que las grandes empresas españolas, la gran mayoría solo declara un 10% de sus ganancias, y que las grandes fortunas, solo un 1%, si acaso. Y para eso utilizan los paraísos fiscales y otras tretas, que hasta los bancos, sus compinches, les ayudan a desviar. - Que en otros países de Europa, las grandes empresas no despidieron a sus empleados, solo redujeron la jornada de trabajo. Por lo tanto no se generó paro. - Que los planes de austeridad que nos imponen solo dirigen las economías hacia el desastre. Y que todo esto viene de la economía NEOLIBERAL que impusieron al mundo R. Reagan y Thatcher. (esto lo explica muy bien Naomi watts. en su libro y documental: la doctrina del shock). - Que en España, con los 40 años de dictadura, donde el poder de la banca y los empresarios estaba muy unida a la política, todavía sigue esa tendencia: el poder de clase. (ver pag. 109-110) - Que no dejés de leer el capítulo V, sobre todo páginas 107 a119, las páginas que se ven arriba con las flechitas. - Que en el cap.VII habla sobre los bancos, y la forma en que trabajan, como ya sabemos todos, al ser dirigidos por Wall Street y la City de Londres. Y que habría que nacionalizar las Cajas de Ahorros, para que sea un dinero que realmente sirva al pueblo, y a las pequeñas y medianas empresas. Ahora se está haciendo todo lo contrario. - Que el 0,66% de la población mundial tiene el 66% de los ingresos mundiales anuales. También dice que en España no hay ninguna razón para que estemos mal económicamente, solo que, se han montado de tal forma las cosas, que ahora los bancos y los ricos no paran de ganar dinero, y sin embargo, la población es cada día más pobre y está más estrangulada. Hace un par de meses, la Editorial Aguilar, mostró su interés en publicar nuestro libro: HAY ALTERNATIVAS. Propuestas para crear empleo y bienestar en España, que nos prologó Noam Chomsky. Cuando ya se había concretado como fecha de publicación el libro el 19 de octubre y se había comenzado su promoción en la web de Aguilar y en librerías, los editores nos comunicaron que la empresa deseaba retrasarla sin otra explicación de por medio, lo que nos obligó lamentablemente a desestimar su publicación en esa editorial. Se confirmaba así lo difícil que resulta difundir en España, en los momentos en que son más necesarias que nunca, como ahora, ideas alternativas al pensamiento único que predomina en el debate político y social. Para solventar esta situación hemos optado por ofrecer nuestra obra gratuitamente en formato pdf a través de la red y en una nueva edición impresa en Ediciones Sequitur que, con la colaboración de ATTAC España, se ha arriesgado a publicar rápidamente este libro que estará en librerías al precio de 10 euros a partir del 31de octubre. Tenemos la firme convicción de que solo haciendo que la ciudadanía sepa lo que de verdad está sucediendo en nuestra economía y divulgando las alternativas que existen a esta aguda crisis del capitalismo podremos salir de ella con más empleo y bienestar social, como demostramos en este libro. Por eso llamamos a divulgar esta versión en pdf, a estudiarla y difundir sus propuestas y pedimos a todos los lectores que se conviertan en distribuidores del libro una vez que se encuentre impreso. Contra la censura de los grandes oligopolios y el pensamiento único que imponen los poderes económicos, financieros y mediáticos defendamos la pluralidad y la libertad de pensamiento conociendo y difundiendo el pensamiento crítico. Os pedimos vuestra colaboración para demostrar a quienes han intentado silenciar este texto que su tiempo se está terminando. Difundid todo lo posible este libro que os envío.

2012/09/11

Hezkuntza aldagai-giltzarriak


PISA Emaitza-txostenetan eta hezkuntza sistemen analisian oinarriturik egindako ikerketen arabera identifikatu dituzten hezkuntza-prozesuaren arrakastaren gakoak.2011-12an Sarrikoko ejkitaldian egindako aurkezpenak:

2012/05/24

GERNIKA-LUMO eta EUSKAL ERIA


GERNIKA-LUMO  eta  EUSKAL  ERIA

           Ibarrangeluko gure amumak, asteleheneko Gernikako Azokatik etxerantz, itsasaldetik Gernikarantz burdinazko hegaztiak, behin eta berriz, errenkada etengabeetan bere buru gainetik igarotzen ikusi, zarata beldurgarriak entzun, eta ikaraturik, bide-ertzeko zulo batean zelan ostendu egin zen kontatzen zuen. Apirilaren 26ko arratsa zen, oskarbia, zerutik infernua ekartzeko aproposa. Condor Legio alemaniarra, italiar faxisten laguntzaz eta buruzagi frankisten koordinaziopean,Gernika gainera lehergailu, bala eta su! Zorteko amuma, Francoren ‘Gurutzada Loriatsua’k, sarraskipean harrapatu ez zuelako. Ez zuten izan ezagun eta lagun zenbaiten senitartekoek zorion berdina. 75. urteurrena. Gertakarion narrazio bizia, (des)atsegina eta arina nahi duenak, Taberna Barriko Pili Amesti gernikarraren gizona den Ingo Niebel kazetari eta historialari alemaniarraren “Gernika. Memoria de un pueblo bajos las bombas y el fuego” liburutxoa du irakurgai.
           Bere herriarekin bat, han ibili zen Agirre Lehendakaria ere, abertzale zintzo eta porrokatua, erraiak malkotan, bizibidean etorriko zitzaionaren aurrekari mingots. (Hego)Euskal Herri osoko burujabetasunaren gudari temati eta itxarobide. Espainiatik baina, semper idem, erantzun berbera: ez gaitezen atzipetu, engainatu, berdin ezkerra zein eskuina, atzo-gaur-bihar, beti-beti aitzakiaren bat gure herriaren izatea eta eskubideak ukatzeko. Lekuko hegoaldeko 4 herrialdeetarako Eusko Ikaskuntzak landu eta adostasun zabala zeukan Euskal Estaturako estatutu proiektua, edota, geroxeago Lizarrako Estatutua, bertatik bertara eratua, Espainiako errepublikano eta sozialistek, euren Errepublikako 1931ko Konstituzio sakratuaren ‘mugak’ gainditzen zituelako ukatua, ugazabak morroiari berak emaniko ‘eskubidetxo’en mugak zein diren gogorarazten dion lez. Horregatik etorri zen Hego Euskal Herriko zatiketa instituzionala (ezin onartu Nafarroa nagusiki karlista-tradizionalistak 1931eko Espainiako Konstituzio laizistaren uztarriak). Euskal Herriaren ukatzaileak, beti trebe gure artean ezinikusiak sortzeko, geu beti aiduru amua irensteko; zer aldaketa gutxi sumatzen ditudan oraindik orain!
           Agirrek ez zuen borrokarik egin Espainiako Errepublikaren alde, euskal aberriaren alde baizik, Gernika eta gernikarrak ez ziren sarraskituak eta erreak izan Errepublikarekin lerratu zirelako, euskal herria izan nahi eta horixe sinbolizatzeagatik baizik; herri ez, eri nahi gaituzte, gaixo. Ez dut ulertzen azken sasoian gure artean izan den Espainiako Errepublikako banderen ugaritzea. Azalpenik? Morroi sindromea ote?

Juankar Olaeta, 2012-04-25.

2012/05/14

Ume eta elefanteekin egiten dut amets! MALI, AFRIKA. Doctor Deseoren azken lana. Francis-en bideoa.

La muerte es infatigable.
La vida ocupa las calles.
¡Qué cruel nuestro olvido!
Toda la sensualidad,
El corazón del cambio,
En el hombro desnudo de una joven Peul.
¡África¡ La memoria de las cadenas
Surcando mares de sangre
Se transformó en música.
En este caos de negros,
Y sonrisas blancas
Andar es el arte,
La más bella danza para el encuentro.
¡África¡ Algo perdí en el camino
Que en esta tierra de ensueño
Te lo regalan. Toda la sensualidad,
El corazón del cambio,
En el hombro desnudo de una joven Peul.
¡África! Estrella polar y cruz del Sur.
Las dos bailando bajo un mismo cielo.
¡Cuánta magia, esperanza y deseo
En esta gente, en esta tierra!
¡Es tan grande la noche en la sabana!
Desaparezco. Sueño con niños y elefantes. Desaparezco. Sueño con niños y elefantes.
¡Mali! ¡África!

2012/04/26

Dokumentala: Gernikako Bonbardaketa


Gerra zibila Euskal lurraldeetan, Gernikako bonbardaketa, testuingurua, ondorioak...

INFOGRAFIA interesgarria: Gerra zibila Euskal lurraldeetan, Gernikako bonbardaketa, testuingurua, ondorioak...





2012/04/03

Howard Gardnerren inteligentziak

Howard Gardnerren inteligentziak lantzeko web aplikazioak buru-mapa batean.

Errores al integrar las TIC en la educación - PrometheanPlanet

Ezagutza partekatua: hezkuntza, ikaskuntza, web aplikazioak... ideia-mapa batean.

Gogo-mapak eratzeko doaneko aplikazioak

Hona gogo-mapak eratzeko doaneko aplikazioak

EL PRINCIPITO

150 herramientas gratuitas para crear materiales educativos con tics

150 herramientas gratuitas para crear materiales educativos con tics

Sir Ken Robinson_Las escuelas matan la creatividad TED 2006

2012/03/20

El daytrader Josef Ajram explica como funciona el mercado espculativo

100 razones por las que deje de ser español (5)

100 razones por las que deje de ser español (4)

100 razones por las que deje de ser español (3)

100 razones por las que deje de ser español (2)

100 razones por las que deje de ser español (1) Intro euskera

2012/03/06

Nola erabili PREZI aurkezpen ikusgarriak egiteko

Power Point erabilgarria den arren, gaur egun baditugu eskura doako aplikazio egokiak gure elkar eraginezko aurkezpenak egiteko. Haietariko bat dugu PREZI (www.prezi.com). Ordaintzeko betsioak badira ere, oinarrizkoa doakoa da eta aukera politak eskaintzen ditu, baita lan kooperatiboak egiteko ere. Ez da software-rik jaitsi eta instalatu behar, behar den bakarra, web gunean sartu (www.prezi.com) eta erregistratzea da (2 minututan egiten da). Zelan erabili ikasteko, hona hemen tutorial argigarri bat:

2012/02/22

Konpetentziak orokorrean: konzeptualizazioa, didaktika, ebaluazioa-autorregulazioa


ERRUBRIKA ebaluazio-baliabide gisa: zer den eta nola sortu


  • Errubrika ebaluazio-tresna gisa, ikaste aldera, are interesgarriagoa eta aberasgarriagoa da, ikasleen artean elkarrekiko eta autoebaluazioa erabiltzen bada, eta kalifikazioari begirako ebaluazioa ('sumatiboa') ez ezik, ikaste-prozesuari ('formatiboa') eta ikas-emaitzei ('edukiak zein zereginak') begirako ebaluazioa ere egiten bada.
  • Era berean, ikaskuntza kooperatiboaren baitan, taldekide bakoitzak duen berariazko eginkizunen betetze-egokitasuna ebaluatzeko ere oso aproposa da, kasu honetan ere, elkarrekiko eta autoebaluazioa erabiliz, eta goian aipatutako 3 ebaluazio motei dagokienez.
  • Bukatzeko, lana samurtzen duelako, teknikoki garatzeko tresna oso egokia izan daiteke Google Docs eskaintzen duen 'Formulario' aukera, zeinak emaitzak ere, kasu askotan, ikasleek erabili ahala ematen baitizkigu.

Konpetentzien Ebaluazioaz

Konpetentziaren definizio bat, oinarrizkoak, zereginak eta ebaluazioa (3 minututan)

Pere Pujolasen saioa Ikaskuntza Kooperatibo eta Inklusiboaz

Pere Pujolas: Ikaskuntza kooperatiboaz eta inklusiboaz

Pere pujolas aprendizaje_cooperativo-materiala
View more presentations from jcolaeta.

Hona, goiko aurkezpen-diapositiba batzuk erabiliz Perek ematen dituen azalpenak.

  • 1. bideoa
 
  • 2. bideoa: ANIZTASUNARI ERANTZUNA. Eragin-esparrua posibleak:
  1. Taldekatze moduak.
  2. Curriculuma
  3. Jardueren egitura: besteetan dugu joera eragiteko baina hauxe da giltzarria


3. bideoa:
  • Ikasleak taldekatzeko irizpideak 
  • Jardueraren egitura 
4. bideoa

2012/02/07

Ken Robinson dela-eta, irakurketa kritiko bat: Eskola? Hezkuntza? Ikaskuntza? Baliabideak? Zertarakoak?


Lehenengo 18 minututan, Ken Robinson (Gaztelaniazko azpitituluak). Askotan errepikaturiko intuizioak eta ideiak azaltzen ditu:
  • Gizarte industrial (katea, estandarizazioa...) bati erantzuten zion eskola-eredu bat errotik aldatu beharra.
  • Gardner-en haritik, pertsonen (ikasleen) askotariko inteligentzia, dohain, ahalmen, jakin min, bokazio... eta horiexek deskubritzeko eta gara daitezen eskola-testuinguru eta -baliabide egokiak eskaintzeko beharra.
  • ...
  • Arazoak edo erronka handiak ere baleudeke (ez gaindiezinak ordea), jakina: eskolaren egungo antolaketa administratiboa, itxituran oinarritutako antolakuntza (ikasgai itxiak, ordutegi bereiziak, adinaren araberako mailaketa, promoziorako ikasleei estandarrak aplikatu beharra, diskurtsoa (curriculum ofiziala) eta ebaluazio praktika ofizialen arteko eskizofrenia -selektibitatea kasu- ...


 Betiere interesgarriak diren Ken Robinson-en hitzaldien bideoak sarean topatzea oso samurra da, hausnartzeko, eta behar bada, ados edo ez hain ados egoteko egokiak. Niri neuri, ikuspegi orokorrarekin ados egon arren, badira pare bat kontutxo batere gogoko ez ditudanak:
  1. Beti Sir bere izen aurretik irakurri behar izatearekin batera, halako guru antza eta entzuleen, pertsonen artalde lako erreakzioak (ohh!, txaloak, barreak -batzuetan errazkeria direnak-...). Beldur pixka bat ematen du!
  2. Baina batez ere, "El Elemento" (ikus behean minutu bateko aurkezpena) bere liburuan behin eta berriz ageri den legez, bizitza-arrakasta gehiegitan (ipintzen dituen adibideetan antzematen da...) lotzea gizartean ezaguna, ospetsua, zerbaitetan onena (gehien saltzen duena, salto luzeen egiten duena), aberatsa,  ez dakit nongo presidente izatera heldu izanarekin. Esango nuke, ausarkeria izan daitekeela onarturik, sakon-sakonean, bere diskurtso kontzientearen inkontzientetik, halakoetan, bizitzaren inguruko bere sustrai eta ikuspegi utilitarista eta liberala ateratzen zaiola.
Argi dago, motibazioa erabilgarritasunarekin (=utilidad, utilitarismo, bizitzarako orokorrean, gizarteko nire bizitzarako, familia-bizitzarako, lagunartekorako, lan-mundurako, beste ikasketa posibleetarako... ) estu lotzen den zerbait dela, eta baita, jakina, 'egiten', eginez ikasten dela, ekiten, sortzen, erronken eta arazoen aurrean irtenbide posibleak besteekiko elkarlanean bilatzen... Baina kontuz erabilgarritasuna jainkotzearekin, aldarera beste barik goratzearekin, labur-labur esanda, hezkuntzaren inguruko ikuspegi guztiz kontserbadorea, atzerakoia, eta areago itsua atera egin dakigukeelako, "gizartea"ren beharretara -erabilgarria dena- (egun, nagusi den eredu antropologiko/politiko/ekonomiko neoliberala duena) makurki makurtua, gizakiaren (eta gizartearen) garapen osoa, liberazioa eta, azken batean, zoriontasunaren bila doana baino, klase interes jakin batzuk zaindu eta betetzera doana. 

Zirikatzeko galdera batzuk:
    • Benetan egon behar al dugu uneoro "konektaturik" arrakasta izateko eta zoriontsu izateko? Ez al da izango, errotikoagoak eta sakonagoak diren galdera hauetatik "deskonektaturik" egon gaitezen? 
    • Ez al da izango egungo sistema neoliberal kapitalistak gaurko testuinguruan behar dituela halako pertsonak oihanean "konpetitiboa" izateko (eta ez hainbeste pertsonen ongizatea helburu)? 
    • Ez al da izango (marxismo klasikoan esan lez) azpiegitura ekonomikoak gainegitura ideologiko hori (zeinaren barruan hezkuntza sistema bera baitago) sortu duela (sortzen ari dela), behar duela, bere burua zilegi egiteko eta berrelikatzeko?
    • Neurri batean zergatik izan daitekeen onuragarria ulertu arren (azken batean, bizitzaren zati luze batean -hori bai gero eta gutxiagok, bazterrean direnak gero eta gehiago direlarik/garelarik- 'lanean' jarduten dugu), benetan behar al dugu gure lanean topatzea gure bizitzaren funtsa eta ia zentzua?; eta beraz, lanean ez garenean ere lanean jarraitu, sarean konektaturik, baina nire bizitzaren ardatzetik deskonzentraturik, alegia, zentroa galduta, tweet-tweet han hemenka eginez, arreta-gabezia edukiko genukeen lez? (erne, twitter=txio-txio egin, eta twit=ergela, babalorea).
    • Eta aisialdia (paradoxikoki, eskhola, greko klasikoan =aisialdia, denbora librea; zeintzuek zuten? Zeintzuek gaur?)  eta lan-aldia ez bereizteko aldarrikapen hori?
    • Eta bizitza-osoan zehar konpultsiboki eta barne-angustiaz ikasten ibili behar agindu sasi berri kategoriko, ia kantiano hori? Zer ikasi ordea? Zertarako? Merkatuari erregaia emateko, zentzu gabe? Merkatuaren funtzionario (makinak funtziona dezan balio dutenak) zintzoak izateko?
    • Eta nondik eta zertarako, nor bere gertuko komunitate eta herritik bereizi eta urrun ibiltzeko, areago bizitzeko, eskatzen, exijitzen  zaigun egia salbatzaile errebelatu berri hori? Noren mesedetan? Zer eraikitzeko eta zer suntsitzeko?
    • Ez al lukete hein handi batean egungo hezkuntzaren xedeek kontrakulturalak izan behar? Alegia, mendebaldeko egungo mundu-ikuskera (Weltanschauung) eta beraz bizi-modu nagusiak aldatzera jo beharko, berrelikatzearekin tematu beharrean?
    • Edo kontsumismo absolutua bere kontsumaziora (bere betera) eramaten lagundu behar duen hezkuntza sistema akritikoa behar al dugu?
    • Balia-bideak baliagarriak direlako garrantzitsuak izan arren, norabideak eta zentzua dira giltzarriak: helburuak, zertarakoak... axiologia.
  • Tira, gutxienez, erne ibili!


2012/02/06

Eraldaketa ez ote da erabateko aldaketa?

  • Ez nire adi-eran, nire aditzeko moduan. Honen arabera, era-aldaketa horixe litzateke, eran aldaketa, maneran, moduan; ez litzateke beraz erabatekoa baina bai, bideetan, (halako batean edo batzuetan) metodologian... Ez litzateke bada gutxi izango.   
  • Erabateko (=guztizkoa) aldaketa izateko ordea, nire iritziz, metodologian ez ezik teleologian ere (hezkuntzaren zertarakoetan) beharko luke, izan ere, hortxe legokee koska. Esango nuke, teleologia metodologiaren ezinbesteko propedeutika dela (pró=aurrez + paideutikós=irakaskuntza), eta beraz Pedagogiaren (=norabidea eskaini, eman, eraman...) ardatz-osagaia. 
  • Are, esan behar dut, nire iritziz teleologia batek halabeharrez antropologia bat (hazi gisa, zer da gizakia?, eta beraz zer giza-artea?; horrenbestez zertarako (telos) eta nola, zer bidez (meta-odos) hezi –hezkuntza- hazi hori?) eraman behar duela atxikita, zeinetik (hezkuntza) Politika bat ere ondorioztatu behar dugun. Baina, gaur egun zeinek egiten dizkio bere buruari -eta inguruari- galdera hauek (eskolan, unibertsitatean, gizartean, politikagintzan, enpresan…)?

Ordainketaren Legeaz eta komunitatearen zein norberaren eraikuntzaz


  • Max Weber-ek erakutsi baino lehen (Etika protestantea eta Kapitalismoaren espiritua), Itun Zaharreko Job-en liburuan eta ebanjelioetan bertan Jesu-k, etengabe, argiro kritikatu egin ziguten, teologian Ordainketaren Legea deritzoguna, eta bere ondorio psiko-sozial kaltegarri eta onartezinak: ona  (moralki, erlijiosoki zintzoa) denak Jainkoarengandik jasoko du ordaina, aski materialki jaso ere, emakume emankor eta esanekoa, seme-alabak (ondorengotza eta berarekin hilezkortasuna), lur eta ganadua (ondasunak), osasuna...; gaiztoak aldiz, guztiz kontrakoa jasoko du, ordainezko zigorra (pobrezia, gaitza, bakardadea, agorkeria...). Inork ez daki ordea benetan nor den zintzoa eta nor ona. Konponbidea, legeari iraulia ematea: zeinek ondasun ugari.... horixe zintzo, eta are okerragoa dena: zein txiro, fisikoki akastun... horixe gaizto, sozialki baztertu beharreko, kutsatu, bekatari eta errudun, merezia du eta, izan ere, denon moduan (liberalismoaren urrezko araua den jatorrizko berdintasuna) aukera izan du zintzoa izateko (a man made himself). Espiritu eta erlijio (laiko) berberak bizi egiten gaitu egun neurri handi batean, (Metro)-Polis-eko erlijioa, oso-oso politikoa hortaz.
  • Gorago batean esan dugun lez, ekintza kolektibo orok konpromisoa eskatzen du eta nork bere geroa komunitatearen geroarekin uztartzea, zerbait elkarrekin proiektatzea. Gure bi langa psikikoen aldea ikusita, ba al dugu ahalmena horretarako? Ausartzen al gara zerbait (kon)prometitzen ? Geu Prometeo txikiok, gure burua bakarrik eraiki egin dugunok, behar al dugu? Ezetz entzuten dugu nonahi, ez dugu-eta mugarik, ez dugu inoren behar... Errukarria.

UMEEKIKO (eta gure) TRATUEZ


  • Umeen kontrako tratu txarrak; zer dira baina? Zaplaztekoak baino ez al dira? Eta euren frustrazioarekiko tolerantzia landu beharrean, zapuztu, orain/hemen nahikeria konpultsibo ase ezineko, eta hortaz norbere zoriontasunerako ezindu eta ingurukoen ongizatearekiko tirano bihurtzen duten jarrerak?
Bestalde, garbi dago EZ baten bidez, itxurak kontrakoa lirudikeen arren, afektiboki, umeak, EZ hori ematen dionaren maitasuna antzematen duela, edo behintzat ez axolagabekeria, zerbait ezegoki egin ostean (eta haiek ohartu), gurasoek hartu duten jarrera dela-eta, ume-gazte ahoetatik entzun behar izan dudan lez. Noski, EZ horrek segurtasun afektibo eta etikoa (ethos hitzaren jatorrizko zentzuaz ari naiz, ez jokabideen ongiaren edota gaizkiaren hausnar eta teorizazio kontzienteaz diharduen zientziaz, jakina) ere sortzen ditu, kontrakoak seguritate/ziurtasun ez, noraeza… eta mutur batera eramanda, baita zorabio eta angustia existentziala sortzen dituen bezala, utero axiologiko koherente batere eskaini ez izanagatik.
  • Askotan egokitu zait entzun behar izatea funtsezkoa dela umeek/gazteok/helduok autoestimu “altua” izatea erronkei aurre egin ahal izateko (ikasketei kasu), eta ondorioz, zuzentzea, zentzatzea, EZ esatea, gaizki dago esatea... ez dela ona (gain babesa aipatzen du Joseba Azgarragak); nago ordea, ez dela autoestimu altua behar duguna, autoestimu “egokia” baizik, gutako bakoitzaren errealitateari (jakinda errealitate hori hein batean “eraikin soziala” dela, noski) dagokiona, horretaz jabetu, horrekin bizitzen ikasi, eta izatekotan, geure gabezi zein akatsen jakitun, nork bere bizi-proiektua diseinatu eta horretarako “beharrezkoak” diren egokitzapenak/aldaketak/berrikuntzak/hobekuntzak gure buruaren baitan era kontziente batez abiatu. Eta honetarako guztirako, EZ!, hori ez da zuzena!, ez dago ondo!... eta zergatik ez, “txikia” zara, ez hartu altueraren araberako estrategia, arina zara-eta... alegia, nork bere potentzialtasunak bilatu/topatu/garatu. Behin, futbolean genbiltzanean, Etxebarri herriko futbol zelaira beroketa ariketak egitera atera ginen taldekide bat eta biok, ni garaiera ertainekoa, nire kideari burua atera ordea; halako batean harmailetatik oihua, “enano!” . Nire laguna, serio demonio niri begira jarri eta galdetu: Juankar nori esaten diote zuri ala niri? Bere bizitzaren metafora bat da. Egiazki, aski errukarri deritzet halako egoerei, ez beste norbait baino txikiagoa izateari noski (denok baikara), halako autoestimu ezegokiei baizik. Tamalez, “niri esaten didate” ihardesteak ez zukeen egingo laguna ni baino garaiago, ez berez, ez eta gizarterako/bizitzarako ere. Halako pertsonak ez ote garen ari hezten (are okerragoa dena, ez ote diguten eskatzen) nire amets gaiztoetarikoa da. Esan gabe doa, ikuspegi honetan “ez-gainditu”a jasanezin eta ezegokia da, euren autoestimu alturako kaltegarria delako, eta beraz halaxe ez ditugulako “motibatzen”, alegia, ez diegulako ikasten/hobetzen/garatzen jarraitzeko “motibo”rik, arrazoirik… ematen, horixe egiteko motibazioa funtsean extrinsekoa, hobetze-jardueratik kanpotikoa bailitzan. Konta ezinezko EZ-i, eta ez-gaindituri, ez-lorturi… egin beharko dio horrelaxe heziak bizitzan barrena ordea, trebakuntza eta tresnarik gabe tamalez, eta askotan basamortuzko bakardadean, eta agian orduan konturatuko da behinola ere bizitzarako benetan biluzik zegoela, bestelakoa esan ohi genion arren. Ausartu egiten naiz esaten, frustrazioaren esperientzia gabe ez dela posible heldu-biderik, eta frustrazio horrek gerora bizitzaren ukaziora ez eramateko, egokiena, frustrazio hori habi/babes afektibo bizia dugunean bizitzea komeni zaigula. Era honetan, heldu aroan (baldin badago), frustrazioaren eta zentzurik ezaren zauritik odolustu ordez, apika, heriotza (frustrazioaren gorena, proiektu ororen etena, hizki larrizko EZ-GAINDITUA) ezabatu ez, baina gutxieneko zentzuz eta orekaz bizitzen utziko digun zauri-orbana, zauri-zolda txertatzea lortuko dugu. Depresioaren gorena ez dakar ezinbestekoa den frustrazioak berak (jaiotzak heriotza zor), frustrazio txikiagoetan eta egoera afektibo goxoagoan trebatzen ikasi ez izanak baizik; inondik inora ez frustraziorik gabeko mundu irreal batean hezteak behinik behin!
  • Eta zer esan umeekin denbora/bizitza ez partekatzeak dakartzanez? Goian aipatu dugu zerbait honetaz. Ez nioke ezetz esango Josebaren intuizioari, alegia,  honek guztiak lagundu (ez dakit sortu)  egiten duela hola hazitakoen jarrera indibidualista, nartzisista eta kontu komunitarioetarako axolagabea, betiere hasierako urteetako gabeziekiko konpentsazio gisa edo.
  • Politikoki ez-zuzena den beste intuizio bat badaukat (eta hurrengo atalarekin hein batean lotzen dena): arreta gabeziak, HAGT / TDAH-ak jota dagoen (baita diagnostikatuta ere) ume eta gazte kopuru (ehunekoa nahi bada) gero eta handiagoa ezagutzeak,  gaitzaren etiologia solik genetikoa ez dela pentsatzera narama; badakit bai, horixe esaten dutena adituek, badakit agian aldatu egin dena ez dela kopurua baizik diagnostikatzeko teknikaren ahalmena...  Denak du oinarri genetikoak, jakina, physis eta bio ere bagarelako, baina zerk eragiten du gaitzaren adierazpena, lehertzea ? Gure bizi-antolaketak, bizi-moduak, gizarte-balio post-modernoek, giza-harreman eta heziketa motak... esango nuke badutela zerikusia; jakina, kontua ez da inor/ezer kulpabilizatzea, errudun sentiaraztea baina..., gainera moralkeria zaharkitu baten terminoak ez al dira? “Halaxe suertatu zaigu” esango dugu, genetikoa da, eskerrak industria farmazeutikoari!! Salbatuak gara, to arretarako eta kontzentraziorako errezeta! Ahaztu gabe, noski, honetan guztian egungo eskola jardueren/ebaluazioen/kalifikazioen egitura nagusiak eduki litzakeen erantzukizuna eta eragina... (Ikus blog honetan Punsetek elkarrizketa Ken Robinsoni. )

Joseba Azkarragaren aipatzen duen "langa/distantzia psikikoaz" eta maitasunaz


  • Zergatik ez lotu dibortzio kopurua etab, merkatuak eta kapitalismoak guregan sortu dituen behe eta goiko langa psikiko horrekin? Niaren (nia bestearen aurpegian ezagutzen eta eraikitzen dut) gorespen eta gurtza “kalkula(u)tuarekin” (alegia, halere nahi genukeen zinezko gure irudiari traba egiten dioten oztopo-harri koxkorrez josita)? Eta ni utopikoaren bila “besteak” berandu baino lehen dakartzan “oztopoak “? Eta distantzia psikikoak sortzen digun ni txiki horrek konpromisorako hautematen duen ezinarekin –ezin baitu ezer prometitu, zinik egin, ez da-eta sendoa, ez du eta irudi ona bere buruaren inguruan? Hori bai, koldarkeria/ziurtasun eza/konplexua agian dena, ausardia/askatasun/balentria moderno gisa salduko dizu; gordinki: konpromisorako gaitasun eza goratua, saiatzeko duintasun nahikorik ez! Hobe porrota aurrez sinatu porrotik ez izateko!
  • Nago askotan ez dagoela harreman afektibo-sexual molde askagarri eta aringarri berrietan axolagabetasuna, orbanak (batzuetan zauri irekiak) eta hustasuna baizik. Amak/aitak ere seme-alabari orduan: zer iruditzen? “ondo doakigun bitartean maite”? Eros ala Agape?